Japanse geïllustreerde boeken gedigitaliseerd door de Smithsonian Libraries
Ook zo genoten van de schitterende prenten en geïllustreerde boeken in de tentoonstelling Van Gogh en Japan (23 maart t/m 24 juni) in het Van Gogh Museum? Als je het fraaie overzicht van van prenten door beroemde Japanse kunstenaars als Katsushika Hokusai, Utagawa Hiroshige, Kitagawa Utamaro in het Amsterdamse museum hebt gezien, begrijp je waarom kunstenaars als Van Gogh, Monet, Rodin en vele anders gefascineerd waren door de beeldtaal van de Japanse houtsnede. De vaak krachtige kleuren, de sterke diagonale opbouw van de compositie, de – in Europese ogen althans – merkwaardige en onconventionele afsnijding in het beeld, maar ook de ‘close ups’ van planten, bloemen, insecten en meer op de voorgrond. De klaarblijkelijke liefde waarmee de Japanse kunstenaars de omringende wereld in beeld brachten getuigd van liefde voor natuur, voor bloemen, voor vogels en zelfs insecten. Een van de mooiste voorbeelden is de adembenemende Goudvink in de treurkersenboom door Katsushika Hokusai (zie afbeelding hieronder) uit circa 1834.
De Freer Gallery of Art en de Arthur M. Sackler Gallery Library heeft een grote collectie van meer dan 1000 zeldzame Japanse, geïllustreerde boeken, die afkomstig zijn uit de collectie van Charles Lang Freer. Deze boeken zijn vervaardigd in de jaren 1600-1912 die ook wel bekend staan als de Edo en Meiji perioden. Daarnaast bestaat deze collectie uit meer dan 65 banden uit de Meiji-periode die verzameld zijn door Robert O. Muller.
In 2007 was de Freer | Sackler Gallery Library in de gelegenheid de belangrijke collectie Japanse geïllustreerde boeken van Gerhard Pulverer te verwerven. Deze collectie is nu in zijn geheel gedigitaliseerd en kan online worden worden bekeken. In tegenstelling tot de meeste gedigitaliseerde Europese boeken zijn de pagina’s in de Japanse boeken van Pulverer steeds twee-aan-twee (als een ‘spread) gedigitaliseerd omdat de illustraties vaak over twee pagina’s gedrukt zijn. In de berichten over dit digitalisering project wordt vaak vermeld dat de pagina’s soms licht lijken te geven of een zilverachtige glans hebben. Interessant is dat dit ontstaat door dat bij de fabricage van het prachtige Japanse papier mica is gebruikt. Natuurlijk is zijn deze hooglichtjes niet te zien op de scans van de pagina’s van de geïllustreerde Japanse boeken.
